0
50380
W Polsce na osteoporozę choruje około 2 milionów osób po 50 roku życia, czyli co trzecia kobieta oraz co piąty mężczyzna. W większości przypadków występują powikłania w postaci złamań niskoenergetycznych, zazwyczaj w trzonach kręgowych, dalszym odcinku kości udowej i bliższego końca kości piszczelowej. Leki stosowane w osteoporozie generują wysokie koszty, podobnie jak konieczność leczenia złamań, do których dochodzi w wyniku choroby. Jej finansowe i społeczne koszty wskazują na to, jak ważna jest w tym wypadku poza samym leczeniem aktywna, systemowa profilaktyka.
Diagnoza osteoporozy
O tym, jakie leki na osteoporozę należy stosować, decyduje lekarz. Leczenie oraz leki na osteoporozę wskazywane są na podstawie obliczeń za pomocą metody FRAX, służącej obliczeniu bezwzględnego ryzyka złamania. Gdy czynnik ryzyka złamań według FRAX wynoszą ≤ 5%, wystarczy jedynie profilaktyka opierająca się na zmodyfikowanym stylu życia i wykluczeniu potencjalnych czynników ryzyka. Polecana jest dieta bogata w wapń oraz suplementacja wapniem i witaminą D. W innych przypadkach, gdy FRAX wynosi między 5 a 10%, konieczne są diagnostyka różnicowa, pomiar DXA, badania biochemiczne oraz markery obrotu kostnego. U pacjentów powyżej 50 roku życia z FRAX powyżej 10% i BDM poniżej 2,5 obowiązująco wprowadza się leki na osteoporozę.
Leki stosowane w osteoporozie konieczne są również w przypadku złamań niskoenergetycznych w głównej lokalizacji. Farmakoterapia jest w takim wypadku stosowana równolegle z leczeniem złamania i rehabilitacją, niezbędne jest też działanie profilaktyczne, diagnostyka różnicowa i laboratoryjna, a także program profilaktyki upadków.
Leki na osteoporozę – skutki uboczne bisfosfonianów
Leki na osteoporozę to bisfosfoniany, denosumab, ranelinian strontu, parathormon oraz wybiórcze modulatory receptorów estrogenowych. Bisfosfoniany to leki na osteoporozę bez recepty. Hamują resorpcję kości, która zależna jest od osteoklastów i stanowią główne leki stosowane w osteoporozie, ze względu na fakt, że zmniejszają ryzyko złamania szyjki kości udowej o około 40%, a kręgosłupa aż o około 40%. Niestety, jeśli chodzi o tego typu leki na osteoporozę, skutki uboczne koncentrują się wokół ich trudnego wchłaniania z przewodu pokarmowego. Wymagają one przyjmowania na czczo i popijania co najmniej szklanką wody. Po ich przyjęciu nie można kłaść się przez pół godziny. Ponadto po roku ich przyjmowania pacjenci często z nich rezygnują. Jak często należy przyjmować tego typu leki na osteoporozę – raz na miesiąc, na tydzień, czy może codziennie? Otóż w zależności od zaleceń lekarza mogą być przyjmowane co tydzień, co miesiąc, raz na kwartał lub raz w roku. Przyjmowanie leków na osteoporozę raz na miesiąc czy w innej częstotliwości, nie powinno decydować o ich skuteczności. Wyróżnia się tutaj leki pierwszego rzutu alendronian, ryzedronian, zolendronian oraz drugiego rzutu, czyli ibandronian.
Inne leki na osteoporozę to wybiórcze modulatory receptorów estrogenowych, których główni przedstawiciele to raloksyfen i bazedoksyfen. Charakteryzują się one zmniejszeniem ryzyka złamań szkieletu osiowego u chorych, u których doszło do wcześniejszego złamania o 30%, a bez złamania o 55%. To leki na osteoporozę skutki uboczne manifestują w postaci zwiększonego ryzyka choroby zakrzepowo-zatorowej.
Jakie leki na osteoporozę są najskuteczniejsze?
Najskuteczniejszy lek na osteoporozę to denosumab. To najnowszy lek na osteoporozę, będący ludzkim przeciwciałem monoklonalnym klasy IgG2 skierowanym przeciwko ligandowi RANK, które hamuje resorpcję kości przez zahamowanie tworzenia i funkcji osteoklastów. Działanie leku ogranicza się do układu kostnego, a spadek markerów obrotu kostnego o 85% jest zauważalny już po trzech dobach od podania. Jeśli chodzi o ten lek na osteoporozę, skutki uboczne dla przewodu pokarmowego nie występują, dzięki czemu może być on przyjmowany przez osoby starsze oraz cierpiące na niewydolność nerek.
To, jakie leki na osteoporozę należy stosować, zależy również od jej zaawansowania. W daleko posuniętym stadium najskuteczniejszy jest analog parathormonu, czyli teryparatyd. Redukuje on ryzyko złamań osteoporotycznych o około 65% i podawany jest raz dziennie w dawce 20 μg, maksymalnie przez okres dwóch lat.
Leki stosowane w osteoporozie – dawkowanie
Do leków stosowanych w osteoporozie zalicza się alendronian w postaci tabletek w dawce 70 g, przyjmowanych raz na tydzień. W takiej samej częstotliwości przyjmuje się risedronian w tabletkach 35 g oraz zoledronian w roztworze do infuzji 5 mg na 100 ml. Jeśli chodzi o inne leki na osteoporozę – raz na miesiąc przyjmuje się ibandronian w tabletkach 150 g lub ampułkostrzykawce 3 mg/3ml. Raz na dobę przyjmuje się raloksyfen w tabletkach 60 g.
Leki na osteoporozę bez recepty
Leki na osteoporozę bez recepty koncentrują się na jej zapobieganiu, a ich wybór jest obecnie bardzo szeroki. Suplementy występują w formie kapsułek czy syropów, stosowane są w profilaktyce osteoporozy oraz w niedoborach witamin i wapnia. Warto zatem zwracać uwagę pacjentów na fakt, że leki na osteoporozę bez recepty można stosować w każdym wieku, ponieważ stopniowe budowanie masy kostnej w młodości opóźnia lub hamuje rozwój osteoporozy w okresie starości. W kwestii, jakie leki na osteoporozę stosować może doradzić sam lekarz lub farmaceuta.
VII Ogólnopolska Konferencja „Choroby reumatyczne w praktyce lekarskiej”
Zachęcamy do udziału w VII Ogólnopolskiej Konferencji „Choroby reumatyczne w praktyce lekarskiej”, na której omówione zostanie leczenie osteoporozy i najnowsze leki na osteoporozę. To okazja, by spotkać najlepszych specjalistów, zdobyć cenne wskazówki na temat codziennej pracy w gabinecie lekarskim oraz poznać najnowsze doniesienia ze świata medycyny w dziedzinie reumatologii. Zatem, jeśli zależy Ci na rozwijaniu swoich umiejętności, chcesz zdobywać nową wiedzę, poznać najnowsze leki na osteoporozę i choroby reumatologiczne, zapoznaj się z programem konferencji.
